Ҫул-йӗр правилисене пӑхӑнмаллине Кӳкеҫри ачасене «Прикамье» хысна учрежденийӗн ӗҫченӗсем ӑнлантарнӑ. Росавтодора пӑхӑнакан ҫак учрежденире шухӑшланӑ тӑрӑх, ҫул-йӗр ҫинче ачасем, пӗчӗккисем — 12 ҫула ҫитменнисем уйрӑмах, шра кураҫҫӗ. Ҫакна ӑнланнӑран унтисем ачасем валли хӑрушсӑрлӑх урокӗсем йӗркелеҫҫӗ. Хальхинче вӗсем Шупашкар районӗнчи Кӳкеҫри шкул-интернатра вӗренекенсемпе калаҫу ирттернӗ.
«Прикамье» учрежденин ҫул-йӗр хӑрушсӑрлӑхӗн пайӗн пуҫлӑхӗ Филипп Ходаев ачасене ҫул-йӗр правилисемпе, ятарлӑ паллӑсем мӗне пӗлтернипе паллаштарнӑ. Ҫипуҫ ҫине аякранах курӑнакан хатӗр ҫыпӑҫтарнин уссине те вӑл ӑнлантарнӑ. Ун пек хатӗр 150 метртанах курӑнать, машина ҫутинче ӑна водитель 400 метртан асӑрхать.
Чӑваш патшалӑх педагогика университетӗнче китай чӗлхипе пуҫласа олимпиада ирттернӗ. Халиччен ун пекки республикӑра пулман.
Аслӑ шкулта ӑнлантарнӑ тӑрӑх, олимпиадӑна ирттернин унта китай чӗлхин курсӗ ӗҫленипе ҫыхӑннӑ. Ӑна йӗркеленӗренпе ку чӗлхене 200 ытла ҫамрӑк ӑша хывнӑ.
Сӑмах май, шӑп та лӑп ҫулталӑк каялла, 2015 ҫулхи раштавӑн 23-мӗшенче, И.Я. Яковлев ячӗллӗ ЧППУпа Гуйчжоу провинцийӗнчи педагогика университечӗ килӗштерсе ӗҫлесси ҫинчен килӗшӳ алӑ пуснӑ. Китай чӗлхине пирӗн патри аслӑ шкулта асӑннӑ университетӑн пайтаҫи Ма Ися вӗрентет.
Олимпиадӑна хутшӑннисем хайсем калаҫма тата ҫырма пӗлнине тӗрӗсленӗ. Китай каллиографийӗпе (ҫырма пӗлни) тата китайла сӑмахсене тӗрӗс калама пултарнине те хакланӑ. Ҫӗнтерӳҫи — Кӳкеҫри «Бичурин тата хальхи самана» музей экскурсовочӗ А. Данилова. Лайӑххипе ҫавӑн пекех ют чӗлхесен факультечӗн студентки А. Алюнова, ЧПУ студенчӗ А. Ефремов, Шупашкарти 5-мӗш гимназире вӗренекен М. Капитонова, Л. Панюхина усламҫӑ палӑрнӑ.
Шупашкар районӗнчи культурӑпа кану центрӗн «Эйфория-Иллюзия» халӑх театрӗ (ертӳҫи — Екатерина Федорова) ӗнер «Ҫамрӑксен хаҫачӗ» республика хаҫачӗн журналисчӗ Алина Изман юмахсене тӗпе хурса ҫырнӑ «Ну очень запутанная история» (Пӑтравлӑ истори) хайлав тӑрӑх спектакль лартнӑ.
3 ҫултан пуҫласа 12-чченхи ачасем валли калӑпланӑ юмахри тӗп сӑнарсем — Вовкӑпа унӑн йӑмӑкӗ Лиза. Вӗсем хальхи вӑхӑтри хӑш-пӗр ача пекех: кӗнеке вулама кӑмӑлламаҫҫӗ, компьютерпа мультфильм тесен сехечӗ-сехечӗпе монитор е экран умӗнче ларма хатӗр.
Премьерӑпа саламланӑ май ӑшӑ сӑмах каласа автора, режиссера тата вылякансене Шупашкар район администрацийӗн культура, туризм тата социаллӑ аталану пайӗн пуҫлӑхӗ Маргарита Павлова, Республикӑри халёх пултарулӑх центрӗн театр енӗпе ӗслекен методисчӗ Владимир Григорьев ырӑ суннӑ.
Шупашкар районӗнчи «Чувашский бройлер» (чӑв. Чӑваш бройлерӗ) акционерсен уҫӑ обществинче ҫуллахи укҫана халӗ те илсе пӗтереймеҫҫӗ. Ку хыпара унта ӗҫленисем кӑна мар, прокуратура тӗрӗслевӗ те ҫирӗплетнӗ.
Прокуратура сайтӗнче хальтерех вырнаҫтарнӑ хыпарта юпа уйӑхӗнчи тӗрӗслев пирки сӑмах пырать. Ҫав уйӑхӑн 14-мӗшӗ тӗлне унта ҫурла уйӑхӗшӗн те шалу тӳлесе татман пулнӑ: 296 ҫын умӗнче парӑм 4,6 миллион тенкӗрен иртсе кайнӑ. Шалӑва тӳлеме васкаман предприяти тӗлӗшпе административлӑ ӗҫ пуҫарса ӑна 30 пин тенкӗлӗх штрафлама йышӑннӑ.
Сӑмах май каласан, хапрӑкра штата чакарнине пула ӗҫсӗр юлнисем каланӑ тӑрӑх, ҫулла ӗҫленӗ укҫана паян та илсе пӗтереймеҫҫӗ, хӑҫан ӑна тытасси те паллӑ мар, бройлерсем те унта юлман.
Ҫанталӑк сивӗ тӑнӑ май республикӑра ҫынсем шӑнса вилнӗ. Паян Ҫӗмӗрле тата Шупашкар районӗсенче арҫын тата хӗрарӑм виллисене тупнӑ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, вӗсем шӑнса вилнӗ.
Ҫӗмӗрле районӗнчи Хутар ялӗнче ирхине ентешӗсем 58 ҫулти хӗрарӑм виллине тупнӑ. Вӑл пӗр кун маларах ҫынна асаннӑ ҫӗрте пулнӑ, килте ҫывӑрман. Халӗ следовательсем вӑл шанса вилнӗ вырӑна мӗнле лекнине тӗпчеҫҫӗ.
Ҫав вӑхӑт тӗлнеллех Шупашкар районӗнчи Шупашкаркассинче килӗнчен 200 метр аяккарах 65-ри арҫын виллине тупнӑ. Вӑл шӑнса пурнӑҫран уйрӑлнӑ. Вӑл ӳсер пулнӑ-и? Следоватльсем ҫакна уҫӑмлатаҫҫӗ.
Сӑмах май, иртнӗ вырсарникун Шупашкарта тата Вӑрнар районӗнче – пӗтӗмпе 3 ҫын – шӑнса вилнӗ.
Паян ирхи 5 сехет те 36 минутра Шупашкар районӗнчи Явӑш ялӗнче кивӗ клуб ҫунса кайнӑ.
Пушара тепӗр сехетрен, 6 сехет те 20 минутра, сӳнтернӗ. Клуб питӗ кивӗ пулнӑ. Ӑна 1927 ҫулта хӑпартнӑ. Ку таранчченех кӑмака хутса ӑшӑтнӑ.
РФ ИӖМӗн Чӑваш Енри тӗп управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫулӑм иртнӗ ӗмӗрте йывӑҫран тунӑ клуба кӗле ҫавӑрнӑ. Пушар мӗншӗн тухнине халӗ тӗпчеҫҫӗ.
Раштав уйӑхӗн 31-мӗшӗнче «Асамлӑх уйӗ» кӑларӑм эфира тухать. Унта чӑвашсем те хутшӑнӗҫ. Шупашкар районӗнчи Чаканар ялӗнче пурӑнакан Николай Фомиряков тата Анна Пуганина Леонид Якубовича тӗлӗнтересшӗн.
Кӑларӑма раштав уйӑхӗн 17-мӗшӗнче ӳкерӗҫ. Вӗсем унта Хӗл Мучин тата Юр Пикен тумне тӑхӑнса каясшӑн. Николай халӑх инструменчӗсем каласа кӑтартасшӑн. Вӑл унта чӑвашла калаҫӗ. Николай — инженер-электрик, халӗ тивӗҫлӗ канура.
Анна Пуганина Юр Пике пулӗ. Вӗсем кӑларӑмра наци тӗррипе илемлетнӗ тума пӗрремӗш хутчен тӑхӑнӗҫ.
Муркашри вӑтам шкулта 10-мӗш класра вӗренекен Алена Кроликова 30 пин тенкӗ премие тивӗҫнӗ. Укҫана РФ Вӗренӳ министерствин кӑҫалхи чӳк уйӑхӗн 17-мӗшӗнчи хушӑвӗпе килӗшӳллӗн уйӑрнӑ.
«О присуждении в 2016 году премий для поддержки талантливой молодежи» (чӑв. Пултаруллӑ ҫамрӑксене преми пама 2016 ҫулта ҫирӗплетесси ҫинчен) хушури хушаматсен йышне лекме Аленӑна Чӑваш Енри ҫамрӑк армеецсен IV спартакиадинче уйрӑм зачетра ҫӗнтерни пулӑшнӑ. Кунта хӗрачана пурнӑҫ хӑрушсӑрлӑхӗн правилисене вӗрентекен Владимир Львов преподаватель тӳпине те палӑртмалла. Алена — «Родина» (чӑв. Тӑван ҫӗршыв) юхӑм пайташӗ те.
Чӑваш Енрен премие 8 ача тивӗҫнӗ: Шупашкартан — тӑваттӑн, Шупашкар, Шупашкар, Патӑрьел, Вӑрмар районӗсенчен — пӗрер.
2015 ҫулхи пуш уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Кӳкеҫ поселокӗнче хӑрушӑ авари пулнине халӑх манман-ха. Ун чухне 4 ҫын пурнӑҫран уйрӑлнӑ. Малта ларнӑ виҫӗ ҫынна, ҫав шутра водитель те, хӗстерсе лартнӑ. Вӗсем чӗрӗллех ҫунса кайнӑ. Тепӗр ҫын вара йывӑр сурансене пула васкавлӑ медпулӑшу киличчен сывлама пӑрахнӑ.
19 пассажира лартнӑ микроавтобус «Шкода» машинӑпа ҫапӑннӑ. Унӑн водителӗ, 18 ҫулти студент, правана 3 уйӑх маларах ҫеҫ илнӗ-мӗн. Вӑл малтан фурӑпа ҫапӑннӑ, кайран транспорт хирӗҫ килекен ҫул ҫине тухнӑ. Унта вара ГАЗельпе ҫапӑннӑ.
Ку тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Суд унччен те пулнӑ. Анчах Шупашкар районӗн сучӗ ӑна раштав уйӑхӗн 14-мӗшӗнче ҫӗнӗрен пӑхса тухӗ.
Ӗнер Раҫҫей Конституцийӗн кунӗ пулнӑ май Шупашкар районӗнчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен центра пӑхӑнакан учрежденисенче ҫӗршывӑн тӗп саккунӗ пирки калаҫнӑ. Ваттисен ҫурчӗсенче хӳтлӗх тупнӑ кинеми-мучисене специалистсем Раҫсей Конституцине 1993 ҫулхи раштавӑн 12-мӗшӗнче йышӑннине аса илтернӗ. Унтанпа, паллах, улшӑну кӗртмен мар. Апла пулин те ҫӗршывӑн тӗп саккунӗ Раҫҫейӗпех сарӑлнӑ. Кун пирки Хыркассинчи кинеми-мучисене ваттисен ҫурчӗн ертӳҫи Валентина Сидорова ӑнлантарнӑ.
Шорккари ваттисен ҫуртӗнче пурӑнакансемпе те Конституци пирки калаҫнӑ. Унта «Закон, по которому мы живем» (чӑв. Унпа эпир пурӑнакан саккун) ятпа кӗнеке куравӗ йӗркеленӗ. Ҫуртӑн ертӳҫи Лариса Афанасьева Конституцинчи пайсемпе тата статьясемпе паллаштарнӑ. Аслисемпе вӑл викторина та ирттернӗ. Чи хастар хуравлакансене Раҫҫейӗн Конституцине парнеленӗ.
Шупашкар районӗнчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен центрӑн «Оптимист» клубне ҫӳрекенсене районти тӗп вулавӑша илсе кайнӑ. Библиотекарьсем ватӑсене ҫӗршывӑн тӗп саккунӗпе паллаштарнӑ.
+12.3 °C